2018-жылдын 22-майына карата республика боюнча зыяндуу чегирткелерге изилдөө 74556 гектарда жүргүзүлүп, химиялык иштетүүлөрдөн өткөнү – 43550 гектарды түздү

         Кыргыз Республикасынын Айыл чарба, тамак-аш өнөр жайы жана мелиорация министрлигинин алдындагы Химиялаштыруу жана өсүмдүктөрдү коргоо департаменти Азыркы учурда ХӨКДнин Жалал-Абад, Ош жана Баткен регионалдык химиялаштыруу жана өсүмдүктөрдү коргоо бөлүмдөрүнүн адистери райондук агрардык өнүктүрүү башкармалыктары жана айыл аймактарынын өкүлдөрү менен биргеликте зыяндуу чегирткелерге каршы өз убагында иш-чараларды жүргүзүү үчүн чегирткелердин очокторун аныктоо боюнча кеңири масштабдуу изилдөө иштерин жүргүзүп жатат.
Зыяндуу чегирткелердин андан ары таркап кетпеши үчүн жайттарда өз убагында изилдөө иштерин жүргүзүп, табылган аянттарда ыкчам күрөшүү чараларын көрүүдө.
Былтыркы 2017-жылы зыяндуу чегирткелер Кыргызстандын дээрлик бардык облустарында массалык көбөйүүсү жана таркалуусу катталып, республика боюнча бардыгы болуп - 106 979 га аянт химиялык иштетүүлөрдөн өттү. Мындай абал Борбордук Азия жана андан тышкары региондордо да байкалды. Чегирткелердин биологиялык өзгөчөлүгү боюнча мындай абал 8-12 жыл сайын кайталанат, жана массалык көбөйүү 4-6 жыл уланат.
Быйылкы жылдын 2-апрелинде зыяндуу чегирткелердин биринчи чыгышы Жалал-Абад облусунун Ноокен районундагы Достук айылдык аймагыныын жайыттарында катталды.  
2018-жылдын 22-майына карата республика боюнча зыяндуу чегирткелерге изилдөө 74556 гектарда жүргүзүлүп, анын ичинен химиялык иштетүүгө жатат деп табылган аянт 61448 га, химиялык иштетүүлөрдөн өткөнү – 43550 га.
Анын ичинен, Жалал-Абад облусу боюнча изилденгени - 42444 га, химиялык иштетүүгө жатат деп табылганы- 35100 га, иштетилгени – 32550 га:
- Аксы району боюнча изилденгени - 22180 га, химиялык иштетүүгө жатат деп табылганы – 16750 га, иштетилгени – 15900 га;
- Ноокен району боюнча изилденгени - 16194 га, химиялык иштетүүгө жатат деп табылганы - 15500 га, иштетилгени – 14100 га;
- Базар Коргон району боюнча изилденгени - 1800 га, химиялык иштетүүгө жатат деп табылганы - 1100 га, иштетилгени – 1100 га;
- Сузак району боюнча изилденгени - 1050 га, химиялык иштетүүгө жатат деп табылганы - 750 га, иштетилгени – 750 га;
- Ала-Бука району изилденгени – 1220 га, химиялык иштетүүгө жатат деп табылганы - 1000 га, иштетилгени – 700 га;
Баткен облусу боюнча изилденгени - 10950 га, химиялык иштетүүгө жатат деп табылганы - 8200 га, иштетилгени – 7200 га:
- Лейлек району боюнча изилденгени - 4950 га, химиялык иштетүүгө жатат деп табылганы - 3300 га, иштетилгени – 3300 га;
- Баткен району боюнча изилденгени - 3400 га, химиялык иштетүүгө жатат деп табылганы - 2900 га, иштетилгени – 2900 га;
- Кадамжай району боюнча изилденгени – 2600 га, химиялык иштетүүгө жатат деп табылганы - 2000 га. иштетилгени – 1000 га.
Ош облусу боюнча изилденгени - 5500 га, химиялык иштетүүгө жатат деп табылганы - 4350 га, иштетилгени – 3550 га:
- Араван району боюнча изилденгени - 2800 га, химиялык иштетүүгө жатат деп табылганы - 2150 га, иштетилгени – 2150 га;
- Ноокат району боюнча изилденгени - 2700 га, химиялык иштетүүгө жатат деп табылганы - 2200 га, иштетилгени – 1400 га.
Бүгүнкү күндө түштүк региондо 6 микронерлер(а. и. Жалал-Абадта – 4, Ошто – 1, жана Баткенде – 1 микронер) менен зыяндуу чегирткеге каршы иш чаралар жүргүзүлүп жатат.

 

Департамент Химизации и Защиты Растений  Министерства сельского хозяйтва ведет  работы по предотвращению распространения саранчовых

В республике саранчовые ежегодно представляют потенциальную угрозу нанесения ущерба сельскому хозяйству, экономике, социальной жизни, а также подвергают риску обеспечения продовольствием население республики.
С 2017 г. по республике наблюдается массовая вспышка и распространение саранчовых вредителей (такая картина отмечена во всех республиках Центральной Азии) и по республике химические обработки проведены на площади - 106 979 га.
Следует отметить, что массовая вспышка и распространение саранчовых будет продолжаться в течении 4-6 лет (т. е. до 2021-2025 гг.), также отмечаем, что по циклу биологической особенности вспышки повторяются через каждые 8-12 лет.
В 2018 г. первое отрождение саранчовых зарегистрировано 2 апреля на присельных пастбищах айыльного округа Достук Ноокенского района Жалал-Абадской области.
По состоянию на 22 мая 2018 г. по республике из обследованной 74556 га, заселено саранчовыми – 61 448 га, химические обработки проведены на площади - 43 550 га.
Из них в Жалал-Абадской области обследовано – 42444 га, подлежит к химической обработке – 35100 га, обработано 32550 га:
- в Аксыйский районе обследовано – 22180 га, подлежит к химической обработке - 16750 га, обработано – 15600 га;
- в Ноокенском районе обследовано – 16194 га, подлежит к химической обработке - 15500 га, обработано – 14100 га;
- в Базар-Коргонском районе обследовано – 1800 га, подлежит к химической обработке - 1100 га, обработано – 1100 га;
- в Сузакском районе обследовано – 1050 га, подлежит к химической обработке 750 га, обработано – 750 га;
- в Ала-Букиснком районе обследовано – 1220 га, подлежит к химической обработке 1000 га, обработано – 700 га.
В Баткенской области обследовано - 10950 га, подлежит к химической обработке - 8200 га, обработано – 7200 га:
- в Лейлекском районе обследовано - 4950 га, подлежит к химической обработке 3300 га, обработано – 3300 га;
- в Баткенском районе обследовано – 3400 га, подлежит к химической обработке 2900 га, обработано – 2900 га;
- в Кадамжайском районе обследовано – 2600 га, подлежит к химической обработке 2000 га, обработано – 1000 га.
В Ошской области обследовано – 5500 га, подлежит к химической обработке 4350 га, обработано – 3550 га:
- в Араванском районе обследовано – 2800 га, подлежит к химической обработке 2150 га, обработано – 2150 га;
- в Ноокатском районе обследовано – 2700 га, подлежит к химической обработке 2200 га, обработано – 1400 га;
На сегодняшний день по борьбе с саранчовыми вредителями в южном регионе страны обработки проводятся 6 микронерами (из них в Жалал-Абадской области – 4, в Ошской области – 1 и в Баткенской – 1 микронер), смонтированные на автомашины Тойота Хайлюкс. Дневная норма выработки данного аппарат составляет 200-400 га/день (для сравнения: производительность традиционных тракторных опрыскивателей составляет до 20 га/день).
В настоящее время специалистами Жалал-Абадского, Ошского и Баткенского региональных отделов Департамента химизации и защиты растений проводятся широкомасштабные обследовательские работы (мониторинги), совместно с представителями районных управлений аграрного развития и органов местного самоуправления.
В целях предотвращения распространения и нанесения ущерба посевам сельскохозяйственных культур, пастбищам и сенокосам - необходимо оперативно и своевременно проводить мероприятия против саранчовых вредителей. Учитывая численность специалистов ДХЗР в регионах (на 1 район по 1 специалисту), Департамент просит местные органы самоуправления и местное население содействовать в проведении обследовательских работ по выявлению очагов саранчовых.